Turks Fruit

Jan Wolkers – Turks fruit, 1969, J.M. Meulenhoff

Inhoud 

Het verhaal begint bij het moment waarop de ik-persoon terugdenkt aan zijn tijd met Olga. Olga is de liefde van zijn leven. De ik-persoon ontmoette Olga voor de eerste keer toen hij stond te liften en zij voor hem stopte. Tijdens deze lift was er meteen een spanning tussen de ik-persoon en Olga, wat resulteerde in een vrijpartij in de auto. De autorit eindigt uiteindelijk in een ongeluk. Na het ongeluk reist de ik-persoon verschillende keren naar Alkmaar in de hoop om haar tegen te komen. Ook probeert hij haar telefonisch te bereiken, maar de moeder van Olga laat haar niet aan de telefoon komen. Pas na 2 maanden zien ze elkaar weer, waarna ze zich overgeven aan de liefde. Ze gaan samenwonen en trouwen. De ik-persoon beschrijft zijn tijd met Olga uitgebreid. Hij vertelt over de seks die ze hebben, over de keren dat Olga model voor hem stond en over de relatie tussen hem, Olga en de ouders van Olga. Hij beschrijft de vader van Olga als een grappige, vriendelijke, dikke man. Hij moet een dieet volgen, maar zijn vrouw geeft hem te vet eten. Uiteindelijk resulteert dit in zijn dood. De ik-persoon benadrukt in het verhaal dat de moeder van Olga een slecht mens is en dat zij hen al de tijd dat ze samen waren uit elkaar probeerde te drijven. Ook maakt ze Olga bang met verhalen. Zo wil Olga geen kinderen, omdat haar moeder haar verteld heeft dat ze haar borst kwijt is omdat Olga die er als kind had afgebeten terwijl het in werkelijkheid door haar borstkanker kwam.

Olga’s moeder blijft gedurende het huwelijk van Olga en de ik-persoon contact met Olga zoeken om Olga op een indirecte manier duidelijk te maken dat de ik-persoon niet de juiste man voor haar is. De ik-persoon merkt dan ook dat Olga steeds meer ontevreden wordt en wanneer ze door haar moeder gekoppeld wordt aan een zakenrelatie verlaat ze de ik-persoon.

De ik-persoon komt in een diep dal terecht. Hij lag de hele dag in bed naar naaktfoto’s van Olga te kijken en verlangde terug naar de tijd waarin ze gelukkig waren. Toen hij eindelijk uit bed kwam, nam hij zoveel mogelijk meisjes en vrouwen mee naar huis. Hij had vervolgens seks met ze en zag ze vervolgens nooit meer terug. Op een gegeven moment besluit hij twee studentes in huis te nemen. Hij vertelt hierbij dat hij ze nooit met een vinger heeft aangeraakt, maar dat hij ze op een gegeven moment het huis uit gooide omdat ze parkieten hadden die hem op zijn zenuwen werkten.

Nadat de ik-persoon en Olga uit elkaar waren gegaan, is de ik-persoon Olga nog een keer gaan opzoeken bij haar moeder in Alkmaar. Hij wil met haar praten, maar ze voeren slechts zinloze discussies. De moeder van Olga kwam tussenbeide en zei tegen de ik-persoon dat het tijd was om naar huis te gaan. Hier was het echter te laat voor. De ik-persoon bleef dan ook in Alkmaar slapen. ’s Ochtends sluipt hij naar de kamer van Olga en heeft seks met haar. Vervolgens wordt hij het huis uitgegooid.

Na een tijd van rouw gaat de ik-persoon eindelijk weer werken. Dan komt hij Olga tegen in een warenhuis. Hij vindt dat ze er slecht uitziet, de warme blik is uit haar ogen. Ze vertelt dat ze getrouwd is. Als hij thuiskomt zoekt de ik-persoon troost bij de zieke meeuw die hij in huis heeft genomen. Op een gegeven moment is deze meeuw weer beter en vliegt weg. Vanaf dat moment is de ik-persoon weer eenzaam en stort hij zich op zijn werk.

Er ging een jaar voorbij voordat hij weer iets hoorde van Olga. De ik-persoon kreeg te horen dat Olga weer zou trouwen en dat ze van plan was met haar man naar Amerika te vertrekken. Daarom schreef de ik-persoon haar een briefje, waarna Olga bij hem op bezoek komt. Olga vertelt over haar tweede huwelijk en over de plannen die ze heeft. Ook kijken ze samen naar oude foto’s. Dan vertrekt ze met haar man naar het buitenland. Vanuit verschillen- de landen stuurt ze de ik-persoon brieven. Maanden later staat ze weer ineens voor zijn deur. Ze vertelt dat haar huwelijk voorbij is. Ook vertelt ze dat ze naar Amsterdam was gekomen omdat ze naar een vrouwenarts moest voor de buik- en koppijn die ze had.

Niet lang daarna belt de moeder van Olga de ik-persoon op. Ze vertelt dat Olga een hersentumor heeft en in het ziekenhuis ligt. Dan vraagt ze de ik-persoon of hij Olga van tijd tot tijd op zou willen zoeken. Ze vertelt ook dat Olga al een paar keer naar hem had gevraagd. Al snel komt de ik-persoon te weten dat het geval van Olga hopeloos is. De wortels van de tumor kunnen niet verwijderd worden, waardoor de toestand van Olga snel achteruit gaat. Ze wordt kaal, blind en vertelt steeds meer onsamenhangende verhalen. De ik-persoon blijft haar opzoeken tot het einde. Hij koopt Turks fruit voor haar omdat Olga het gevoel heeft dat haar tanden loszitten en daarom alleen nog maar Turks fruit durft te eten. Ook koopt hij een rode pruik voor haar, waar ze dolgelukkig mee is. Dan sterft Olga. De ik-persoon vraagt de dokter of ze gecremeerd kan worden met haar pruik, omdat ze dat zelf zo gewild zou hebben.
((Lover, C. (2014a, 14 oktober). Uitgebreide samenvatting Turks fruit [Blogpost]. Geraadpleegd op 11 april 2019, van http://turksfruitcover.blogspot.com/2014/10/uitgebreide-samenvatting-turks-fruit.html)

DE VERDIEPING

Compositie en tijdsverloop

Turks fruit speelt zich af in de jaren zestig. Dit kun je zien aan de messen uit de Tweede Wereldoorlog die als geschenk waren gegeven voor het bedrijf van de vader van Olga. In het verhaal worden er ook een paar platen gedraaid zoals “Living Doll”, dit is uitgebracht in 1959.

Het boek is niet-chronologisch geschreven. Er zijn vele terugblikken in het verhaal en er worden ook vaak sprongen in tijd gemaakt, bijvoorbeeld wanneer Olga naar Amerika gaat. Erik blikt vaak terug op de geweldige relatie die hij had met Olga.

Ruimte

Het verhaal speelt zich voornamelijk af in Amsterdam in het atelier van Erik. Zijn atelier is ook zijn woonruimte waar hij met vele meisjes het bed heeft gedeeld. Verder gaan ze ook weleens naar Olga’s huis in Alkmaar. Hier is ook de winkel van haar vader waar ze het vaak over hebben. Aan het eind van het boek speelt het zich af in het ziekenhuis waar Olga in ligt.

De wijze van vertellen

Het boek heeft een Ik-vertelwijze. Je krijgt alles te zien vanuit Erik’s ogen en je kan het beleven zoal hij het beleeft. De lezer weet niet meer dan Erik in het verhaal dus je kan je daardoor veel meer inleven in het verhaal.

Dit kan je al zien aan de eerste zinnen van het boek:

“Ik was aardig in de rotzooi terechtgekomen nadat ze bij me weggegaan was. Ik werkte niet meer, ik at niet meer. Ik lag de hele dag tussen mijn vuile lakens en plakte foto’s en naaktfoto’s van haar vlak bij mijn gezicht zodat ik op den duur haar dik onder de rimmel zittende oogharen dacht te zien bewegen als ik me aftrok.”

Thema

Liefde

Personages

Erik:

De hoofdpersoon in het boek is de ik-persoon. In het boek wordt zijn naam niet genoemd maar in de film die gemaakt is over dit boek heet hij Erik. Hij is een kunstenaar en weet daarom niet wat de toekomst hem te bieden heeft. Je weet veel over zijn gedachtegang omdat de vertelwijze zo geschreven wordt dat je vanuit zijn gedachten het verhaal volgt. Voordat hij Olga ontmoet had bestond een groot deel van zijn leven alleen maar uit seks. Toen hij Olga ontmoet had werd hij erg verliefd op haar. Hij bleef alle meiden waar hij het mee deed maar vergelijken met haar en kon niet stoppen met fantaseren. Over zijn uiterlijk weten we niks omdat er nergens iets over gezegd wordt.

 

Olga:

Over Olga weet de lezer veel meer omdat Erik constant over haar nadenkt en beschrijvingen van haar geeft. Olga is een roodharige bloedmooie meid volgens Erik, ook is ze erg kinderlijk. Olga hield heel veel van haar vader omdat die haar best wel vrij liet, in tegenstelling tot haar moeder die haar telkens beminnend aansprak.

Titel, ondertitel en motto

De titel van het boek is Turks Fruit. Dit slaat op het enige wat Olga wil eten toen ze ziek omdat ze anders bang is dat haar tanden eruit zouden vallen.

Het boek heeft geen ondertitel.

Het motto van het boek is:

RASTAPOPOULOS: Ik, naar? Ik ben de grootste naarling van de hele wereld! Het is erg, maar toch écht waar!

CARREIDAS: O, nee, ik ben de grootste naarling van de wereld… En ik ben trouwens veel rijker!

RASTAPOPOULOS: Misschien, maar ik heb mijn drie broers en mijn twee zusters geruïneered en mijn ouders uitgezogen… Nou, wat zegt u daarvan?

CARREIDAS: Dat is nog niks! Ik ben zo slecht geweest tegenmijn oudtante, dat ze gestorven is van verdriet!

RASTAPOPOULOS: Nu heb ik er genoeg van! Vooruit, geef toe, dat ik slechter ben dan u!

CARREIDAS: Nooit! Hoort u dat? Ik sterf nog liever!

 

Dit is een citaat uit De Avonturen van Kuifje VLUCHT 714.

Dit is een nutteloos gesprek tussen twee nutteloze personen, deze gesprekken worden in het boek ook gevoerd door Erik en Olga toen hun relatie voorbij was.

Gedicht

Ik mis je,

Je mooie rode golvende haren,

Ik mis ze,

Je mooie ogen waar ik wel uren naar kon staren,

Mis je me?

Ik verlang naar jouw kinderachtige gedoe,

Perfect waren we,

Het enige wat ik kan zeggen is I love you,

Ik mis je

 

Erik mist Olga constant en kan niet stoppen met fantaseren over haar.

Literaire vormen

Het boek hoort bij het hoofdgenre proza.